Emocje
Emocje – koncepcja Plutchika – w latach sześćdziesiątych Plutchik stworzył koncepcje emocji, opartą o 10 postulatów.
1. Emocje podobnie jak ludzie mają zwierzęta
2. Emocje mają różne formy ekspresji
3. Emocje mają funkcję adaptacyjną, pomagają przetrwać
4. Pomimo różnic w ekspresji emocji, możne znaleźć wspólne wzorce
5. Istnieją emocje podstawowe – stanowią prototyp
6. Inne emocje niż podstawowe są kombinacja, mieszanką emocji podstawowych
7. Emocje pierwotne to hipotetyczne konstrukty
8. Emocje pierwotne mogą być w postaci emocji skrajnych, biegunowych
9. Wszystkie emocje różnią się pod kątem podobieństwa
10.Emocje występują w różnym natężeniu i na różnym poziomie pobudzenia
Na bazie emocji Plutchika można wyodrębnić emocje wewnętrzne i zewnętrzne:
Emocje wew. mają związek z samooceną lub sposobem jak reagujemy na zmieniającą się rzeczywistość:
- zachwyt – szczęście w wyniku nagłej poprawy samopoczucia
- duma – wzrost samooceny kiedy podmiot osiąga coś samodzielnie lub wspólnie w grupie
- ponurość – czerpanie perwersyjnej przyjemności z trudnych lub budzących odrazę okoliczności
- nostalgię – rozpamiętywanie przeszłych pozytywnych chwil
- poczucie winy – emocja negatywna na bazie świadomie złego postępowania
- zakłopotanie – dyskomfort w konfrontacji z daną sytuacją, zdarzenie
- trwogę – mieszanka zdziwienia, przerażenia i szacunku
- pogardę – postrzeganie innego jako gorszego
- posępność – poczucie goryczy i dystansu spowodowane rozczarowaniem
- żal – cierpienie z powodu błędu lub straty kogoś lub czegoś
- wstyd – dezaprobata dla czyjegoś lub swojego zachowania
- rozpacz – utrata nadziei lub wiary w siebieEmocje zewnętrzne – „są z kolei wywoływane przez przyczynę zewnętrzną lub skierowane na zewnątrz. Zazwyczaj kreatorem emocji zewnętrznych jest proces porównywania z innymi (pozycja, status, powodzenie)
- ulga – emocja pozytywna w wyniku poprawy sytuacji
- chęć zemsty – akt zamiaru ukarania (niekoniecznie rzeczywistego, może być również wizualizacja)
- tęsknota – nadzieja i smutek, w wyniku oczekiwania kogoś (niekoniecznie rzeczywistego)
- nadzieja – wiara w spełnienie pragnienia oraz obawa, że tak się nie stanie;
- rozczarowanie – świadomość że sukces nie przyniósł oczekiwanego rezultatu
- zaniepokojenie –brak możliwości uniknięcia niechcianej sytuacji
- rozżalenie – niezadowolenie z czyjegoś powodzenia;
- zawiść – pragnienie tego, co posiada ktoś inny lub inni
- zazdrość – poczucie irytacji związane z utratą uczucia do danej osoby lub grupy
- pruderia – przesadna (często fałszywa) przyzwoitość
Jak prezentować emocje w kreatywny sposób – prezentacja
Theories about Emotions – Film