Temperament a osobowość. Terminy często mylone albo stosowane zamiennie. Jaka jest różnica pomiędzy nimi?
Temperament jest właściwy dla zwierząt i ludzi, czyli jest zdeterminowany pierwotnie i biologicznie, mamy mały wpływ na cechy naszego temperamentu.
Temperament jest względnie stały podczas życia (w niektórych przypadkach może się zmienić: trauma, ptsd), jest widoczny w każdym zachowaniu i cechuje go poziom energetyczny.
Na bazie dwóch głównych cech temperamentalnych (lęk, ekstrawersja, czyli poziom pobudzenia) diagnozuje się typ temperamentu:
Sangwinik (niski lęk, wysoka ekstrawersja)
Flegmatyk (niski lęk, niska ekstrawersja)
Choleryk (wysoki lęk, wysoka ekstrawersja)
Melancholik (wysoki lęk, niska ekstrawersja)
Każdy typ temperamentu preferuje inny styl pracy:
dla sangwinika małą ilość zajęć będzie stanowić czynnik stresogenny, zaś dla melancholika odwrotnie,
flegmatyk stabilnie zaadaptuje się do miejsca pracy i wykazuje niechęć do zmiany, zaś melancholik jest ekspertem od wyłapywania błędów i korygowania ich
Do zobrazowania typów temperamentów najlepiej podać przykład misia puchatka:
Tygrysek-sangwinik
Kubuś-flegmatyk
Króliczek-Choleryk
Osiołek-Melancholik
Osobowość przejawia się już subtelniej i jest trudniejsza do uchwycenia. Osobowość to wynik interakcji: genów (temperament), środowiska (socjalizacja), inteligencji (płynna, skrystalizowana).
Do analizy osobowości stosuje się kwestionariusze psychologiczne, trudno jest wymienić wszystkie, bowiem zależą od przyjętej koncepcji oraz celów diagnostycznych;